Ik weet niet hoe het met U zit, lezer, maar voor mij is Japan zowat het meest mysterieuze land dat ik me kan voorstellen: ik was er nooit, ken hooguit een paar auteurs of filmmakers, weet weinig tot niks af van de cultuur ginds, begrijp al helemaal niets van hun gewoontes en gebruiken en ben allerminst vertrouwd met de muziek. Daarom was ik zo geïntrigeerd door deze CD, waarop Japanse muziek voor feestelijke gelegenheden wordt aangekondigd. Nu ik deze CD meermaals beluisterd heb, ben ik nog meer geïntrigeerd geraakt, ook al omdat, uitgerekend op de dag dat ik deze lijnen uittik, Japan in het nieuws komt met zowel een aardbeving als een botsing tussen vliegtuigen, maar dit terzijde.

Waar het bij deze plaat om draait, zijn de ingetogen feestelijkheden, die horen bij het donkere seizoen dat we hier “winter” noemen en dat onder meer de jaarwende omvat. Japan heeft zich, op dat punt, al heel lang ingeschreven in onze westerse kalender, maar een flink deel van de feesten die in aanloop naar en in de nasleep van 1 januari aandienen, dateren van veel en veel eerder en de muziek op deze plaat, refereert heel vaak aan die “oorspronkelijke” feesten. Daarvoor bedachten de Japanners de meest poëtisch klinkende benamingen, waar wij ons niet meteen iets kunnen bij voorstellen: “de dag waarop de boszanger neerstrijkt in het woud” en aldus het begin van de lente aankondigt of een “eerbetoon aan de brandweerlui van Nieuwjaar”.

De centrale brug in wat vandaag Tokyo heet, maar vroeger Edo was, wordt bezongen al worden er geen woorden gebruikt en de ontelbare festivals die Japan rijk is, hebben allemaal hun eigen melodie of muziekstijl. Gespeeld door slechts drie instrumenten: een driesnarige luit, een bamboefluit en enige percussiestukken, meer krijg je niet te horen, maar wàt je hoort, komt wel binnen. Al moet je jezelf in de luiste opstelling manoeuvreren om er ten volle van te kunnen genieten. Dit hoort niet thuis bij het werk in de keuken of bij het strijken van de was. Dit hoort niet thuis in de auto, of bij het joggen, nee: hiervoor moet je gaan zitten, met niks dan het boekje bij de hand, dat bij de CD zit en waarin je -in weliswaar piepkleine letters- zowel in het Frans als in het Engels, de nodige duiding krijgt bij elk van de twintig muziekjes, die je op de plaat te horen krijgt én een goeie uitleg over de muzikanten en hun instrumenten.

Dit is als het ware een soort “kennismaking met traditionele Japanse muziek”, op maat gemaakt voor beginnende luisteraars als ik. Ik geef toe: het was effe wennen, maar vanaf nu kan ik er helemaal tegen, want dit is een bijzonder mooie introductieplaat geworden, waar de intensiteit van afstraalt, gewoon omdat alles zo simpel gehouden is.

(Dani Heyvaert)